Λογοθεραπεία
Λογοθεραπεία: τι είναι και ποιος τη χρειάζεται
Η Λογοθεραπεία συμβάλλει στη βελτίωση των γλωσσικών, γνωστικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων ατόμων όλων των ηλικιών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον λόγο, στην ομιλία στη σίτιση, και την κατάποση. Τι είναι όμως ακριβώς η Λογοθεραπεία, πώς μπορεί να βρεθεί και ποιοι είναι οι τρόποι που ακολουθούνται στη διαδικασία αυτή;
Τι είναι η Λογοθεραπεία;
Η λογοθεραπεία είναι η αξιολόγηση, η παρέμβαση και η θεραπεία επικοινωνιακών και γλωσσικών διαταραχών ενός ανθρώπου. Ανάλογα με τον τύπο της διαταραχής, μπορεί να περιλαμβάνει γλωσσικές ή αρθρωτικές / φωνολογικές ασκήσεις παρέμβασης κ.α.
Η λογοθεραπεία είναι μια επιστήμη η οποία τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται ολοένα και πιο αποδεκτή κοινωνικά σε όλο τον κόσμο, με αποτέλεσμα πολλά σχολεία να προσλαμβάνουν λογοθεραπευτές για μαθητές με γλωσσικές δυσκολίες.
Ποιος χρειάζεται Λογοθεραπεία;
Η επιστήμη της λογοθεραπείας ασχολείται με την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση των διαφόρων δυσκολιών που εμποδίζουν τους ανθρώπους από καθημερινές δραστηριότητες, όπως διαταραχές λόγου και ομιλίας, μαθησιακές δυσκολίες, ακόμα και δυσκολίες κατάποσης κ.α.
Πιο συγκεκριμένα, κάποια από τα παραδείγματα όπου χρειάζεται η λογοθεραπεία:
Αρθρωτικές - Φωνολογικές διαταραχές
Η αδυναμία σωστής παραγωγής ορισμένων ήχων
Χαρακτηριστικά:
- Απλοποιήσεις συλλαβών (π.χ. λάπα αντί ντουλάπα)
- Αναδιπλασιασμοί συλλαβών (π.χ. τιτί αντί κουτί)
- Παραλείψεις φωνημάτων ή συμφωνικών συμπλεγμάτων (π.χ. καότο αντί καρότο, πιτι αντί σπίτι)
- Μετάθεση φωνημάτων (π.χ. βλιβίο αντί βιβλίο)
- Αντικαταστάσεις φωνημάτων (π.χ. φαλασσα αντί θάλασσα, λόδα αντί ρόδα, βέντρο αντί δέντρο, τσέρω αντί ξέρω)
- Αλλοίωση φωνημάτων
Πρόβλημα ροής ομιλίας
Ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή της φυσιολογικής ροής και του ρυθμού της ομιλίας, που δεν ανταποκρίνεται στην ηλικία του παιδιού. Ο τραυλισμός εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 2-7 ετών, σε μια ηλικία ευαίσθητη, αφού σε αυτή την ηλικία το παιδί αναπτύσσει σημαντικά το λόγο του.
Βασικές/Πρωταρχικές Συμπεριφορές – Λεκτικές:
Τραυλικές (- σοβαρές): Δυσρυθμίες σε λέξεις
- Επαναλήψεις ήχων, συλλαβών (π.χ. κ-κ-κ-κότα, πα-πα-πάνω)
- Επιμηκύνσεις ήχων, που ακούγονται ή όχι (π.χ. θθθθθθέλω)
- Επαναλήψεις μονοσύλλαβων λέξεων (π.χ. και-και-και)
- Μπλοκαρίσματα (π.χ. π……όρτα)
Μη τραυλικές (-λιγότερο σοβαρές): Δυσρυθμίες ανάμεσα σε λέξεις
- Παρεμβολές (π.χ. ‘ααα…’, ‘εεε…’, ‘λοιπόν’)
- Αναθεωρήσεις (π.χ. χθες το βββ…(βράδυ) νύχτα)
- Επαναλήψεις φράσεων και πολυσύλλαβων λέξεων (π.χ. Ήθελα να πάω – να πάω).
Διαταραχές συντονισμού
Όταν η τακτική ροή αέρα στους ρινικούς ή στοματικούς σωλήνες εμποδίζεται, οι δονήσεις που είναι σημαντικές για την ποιότητα της φωνής μεταβάλλονται, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα συντονισμού.
Αυτή η διαταραχή μπορεί επίσης να εμφανιστεί εάν η βλεφαρυγική βαλβίδα δεν είναι σωστά κλειστή. Η σχιστία υπερώας, τα νευρολογικά προβλήματα και οι διευρυμένες αμυγδαλές είναι όλα κοινά αίτια διαταραχών συντονισμού.
Αντιληπτικές γλωσσικές διαταραχές
Η δεκτική γλωσσική διαταραχή επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να κατανοεί αυτά που λένε οι άλλοι.
Όταν κάποιος μιλάει, το άτομο με τη διαταραχή αυτή μπορεί να φαίνεται αδιάφορο,, να δυσκολεύεται να ακολουθήσει εντολές ή να έχει περιορισμένο λεξιλόγιο.
Ένα πρόβλημα δεκτικής γλώσσας μπορεί να προκληθεί από άλλες γλωσσικές διαταραχές, όπως αυτισμό, απώλεια ακοής ή εγκεφαλική βλάβη.
Εκφραστικές γλωσσικές διαταραχές
Η εκφραστική γλωσσική διαταραχή είναι η δυσκολία μετάδοσης ή έκφρασης πληροφοριών.
Όταν ένα άτομο έχει εκφραστική διαταραχή, μπορεί να εμφανίσει πρόβλημα σχηματισμού προτάσεων, όπως η χρήση λανθασμένου χρόνου ρήματος.
Αυτή η διαταραχή σχετίζεται με αναπτυξιακά προβλήματα, όπως το σύνδρομο Down και η απώλεια ακοής. Μπορεί επίσης να προκύψει από τραύμα στο κεφάλι ή από ιατρικό πρόβλημα.
Με ποιους τρόπους βοηθάει η Λογοθεραπεία;
Αναλόγως την ηλικία του ατόμου αλλά και το ιστορικό του, η λογοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει με διαφορετικούς τρόπους. Συνήθως, οι ηλικιακές ομάδες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: παιδιά και ενήλικες.
Λογοθεραπεία για παιδιά
Για τα παιδιά, η λογοθεραπεία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε τάξη, σε μικρή ομάδα είτε ένας προς έναν, ανάλογα με τη διαταραχή του λόγου. Οι ασκήσεις και οι δραστηριότητες λογοθεραπείας διαφοροποιούνται ανάλογα με τη μορφή διαταραχής, την ηλικία αλλά και τις ανάγκες του κάθε παιδιού.
Ο ειδικός, είναι εκεί για να βοηθήσει το παιδί να προσαρμόσει απλές καθημερινές ασκήσεις στη ζωή του, με σκοπό να προσαρμοστεί εύκολα η λογοθεραπεία ακόμα και στο σπίτι, με τη βοήθεια των γονέων/κηδεμόνων.
Με ποιες ασκήσεις θα μπορούσαν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους;
Ασκήσεις λογοθεραπείας για το σπίτι
- Σταυρόλεξα
- Κρεμάλα
- Παιχνίδια με κάρτες
- Ασκήσεις στόματος (π.χ. Ήχους - μιμήσεις, “καθαρισμό δοντιών, φούσκωμα μαγούλων” ασκήσεις με τη γλώσσα κλπ)
- Παιχνίδι ομιλίας (π.χ. Άρθρωση λέξεων καθώς ακουμπάει το παιδί το αντικείμενο - “μαξιλάρι” πετώντας το μαξιλάρι στο παιδί για να το πιάσει)
- Σύνθεση προτάσεων με δύσκολες λέξεις, ζωγραφίζοντας παράλληλα το ρήμα κ.α.
Λογοθεραπεία για ενήλικες
Για να βοηθηθεί ένας ενήλικας από τη λογοθεραπεία, θα πρέπει να παρέχει στον λογοθεραπευτή του το ιστορικό με όλα τα προβλήματα υγείας, καταστάσεις που σημάδεψαν την ψυχική και σωματική υγεία, αλλά και πληροφορίες για τη ζωή του.
Η διάρκεια της θεραπείας μπορεί να κρατήσει από λίγους μήνες μέχρι και χρόνια, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενούς.
Εάν η θεραπεία γίνεται συστηματικά, τότε τα πρώτα αποτελέσματα μπορούν να εμφανιστούν από τον πρώτο κιόλας μήνα. Όλα εξαρτώνται από την προσπάθεια που καταβάλει ο καθένας και τι είδους βοήθεια παρέχεται από τον ειδικό.